Sun, Solaris 10’u ücretsiz olarak vermeye başlamıştı. Güvenlik açıklarını da yine ücretsiz olarak kapatabiliyorduk. Buna ilaveten Solaris’in kaynak kodlarını OpenSolaris ile birlikte açıklamaya başlamıştı. Oracle, Sun’ı satın aldıktan sonra Solaris’in ücretsiz kullanımını kaldırdı. Oracle, OpenSolaris projesini de iptal etti.
Solaris kernel geliştiricilerden bir kısmı Oracle satın almasından sonra ayrılarak başka firmalara geçtiler. Önemli bir kısmı yine Solaris ile bağlantılı işler yapıyordu. SmartOS, bu ortamda doğdu. Joyent firması OpenSolaris kaynak kodlarından yola çıkarak SmartOS’u geliştirmeye başladı. Joyent, SmartOS ile bağlantılı ürünlerini 2022 yılında MNX Solutions’a sattı. Ben, 2013 yılından beri SmartOS’u kullanıyorum. Arkasındaki firmanın değişmesi şimdilik kullanımında bir farklılık oluşturmadı.
SmartOS’un en sevdiğim özelliklerinden bir tanesi bir sabit diske kurulum yapılmaması. Network üzerinden veya USB bellek ile başlatılan işletim sistemi, sistem belleğinden çalışır. Benim hoşuma giden tarafı, işletim sistemi kurmak için sabit disk ayırmak zorunda kalmamam.
SmartOS’u tercih ettiğim durumlarda 2 özelliği ön plana çıkıyor. Biri ZFS diğeri de Zone. Her ikisi de Solaris 10 ile birlikte kullanılmaya başlandı.
Zone, bir çeşit sanallaştırma çözümü. Linux’taki OpenVZ veya LXC çözümleri ile FreeBSD’nin Jail çözümlerine benzetilebilir. Sanal sistem içerisinde ayrı bir kernel çalıştırmadan uygulamalar çalıştırılır. SmartOS ile gelen zone image’leri ile kurulum yapılır. Ben, base-64-lts olarak geçen image ile çalışmayı tercih ediyorum. Zone kurmak, silmek, bir sistemden diğerine taşımak oldukça kolay.
ZFS’yi ilk defa Solaris 10 ile kullandım. Çok beğendim. ZFS kullanırken ayrıca RAID yazılım veya donanımına ihtiyaç duymazsınız. Hatta ayrı bir RAID çözümü kullanmamak daha iyidir. ZFS hem diskleri yönetir hem de dosya sistemi işini yapar. Bu ikisi birbirine entegredir. Küçük dosyalar ile çalışırken de çok iyi performans verir. Açılacak dosya sayısında, dosya sistemi sayısında çoğu zaman sizi donanım özellikleri sınırlar. Snapshot özelliği çok işime yarıyor. ZFS tasarımından dolayı snapshot oluşturmak çok hızlıdır. Ben, döngü mantığı ile sürekli yeni snapshotlar açıp belli bir zamandan daha eskileri silerek kullanıyorum. Snapshot kullanarak replikasyon yapmak da çok hızlı. OpenZFS ile birlikte FreeBSD, Linux gibi sistemlerde de ZFS kullanmak mümkün. Ben FreeBSD üzerinde de ZFS’yi kullandım ama SmartOS üzerinde daha çok tercih ediyorum.
SmartOS hakkında daha detaylı bilgi için Wiki‘ye bakılabilir.