Linux kullanmaya Slackware ile başladım. Bir süre Debian kullandım. 1999 yılında kutu içerisinde SuSE Linux 6.1’i satın aldım. Karton kutunun içinden 5 CD ve kitap çıkmıştı. Internet’in yavaş olduğu o günlerde aradığım bütün yazılımlar CDlerin içinde vardı.
2000 yılında yine kutu içinde SuSE Linux 6.4’ü satın aldım. 6.4’ün en önemli özelliği reiserfs dosya sistemini sunmasıydı. Hep ext2 kullandığımız için ani sistem kapanmalarında sorun çıkıyordu. reiserfs’in journaling özelliği bu sorunu halletmişti. Sonraki yıllarda SuSE Linux’un başka versiyonlarını da satın aldım. SuSE’yi sadece masaüstünde değil, sunucular üzerinde de kullandım.
Kurumsal ihtiyaçlara daha iyi cevap verebilmek için, Red Hat ve SuSE, Enterprise Linux modeline geçti. Red Hat Linux yerine Fedora ve Red Hat Enterprise Linux (RHEL) çıkmaya başladı. SuSE Linux yerine de openSUSE ve SuSE Linux Enterprise Server (SLES) çıkmaya başladı. Bu değişiklik sonrasında masaüstünde openSUSE’ye geçtim. Sunucularda SuSE’yi bıraktım. Enterprise Linux ile birlikte abonelik modeli geldi. Kullandığın sürece para ödemeni istiyorlar. Ben bu modeli sevemedim. Eskiden bir yazılımı satın alınca istediğim kadar kullanıyordum, yamalara da ücretsiz erişebiliyordum.
Sunucu tarafında RHEL kaynak kodlarından hazırlanan CentOS, bir anlamda Red Hat kalitesini ücretsiz olarak sunuyordu. Bir süre CentOS kullandım. RHEL 6 çıktıktan sonra CentOS 6 uzun süre çıkmadı. O arada Oracle Linux kullanmaya başladım. Oracle’ın Linux politikası Solaris gibi değil. Linux kurulum isolarını ücretsiz indirebiliyorsunuz. 10 yıla kadar yamaları ücretsiz olarak uygulayabiliyorsunuz. Oracle da CentOS gibi RHEL kodlarından hazırlanıyor. Oracle Linux’un önemli bir farkı RHEL kernel’den ayrı olarak UEK adıyla hazırlanan Oracle kernel’ı da sunması. Bu sayede Oracle, Red Hat kernel’da olmayan kısımları sisteme dahil edebiliyor. btrfs örnek olarak verilebilir. CentOS zaten artık bir seçenek olmaktan çıktı. RHEL uyumlu Linux kullanmak isteyenler, Oracle Linux, Alma Linux veya Rocky Linux’dan birini kullanabilir.
Kullanım amacına bağlı olarak sunucu üzerinde Debian veya Ubuntu da kullanıyorum. Sunucu üzerinde kullanacağım sistemin kararlı olması ve güvenlik açıklarına karşı uzun süre yama yayınlaması benim için birinci öncelik. Bu yüzden çoğu zaman ilk tercihim Oracle Linux oluyor. Debian’ı da seviyorum. Arkasında bir şirket olmayan bir dağıtım olması ve yıllardır başarılı bir şekilde çıkarılması ilgimi artırıyor. Ubuntu’da güncellemeler sırasında daha çok sorun yaşadığım için mümkün oldukça son tercihim oluyor.
Masaüstünde Fedora veya Ubuntu’ya pek ısınamadım. Belki SuSE’ye çok alışınca diğerlerini yadırgıyorum. İlginçtir sunucu üzerinde sistem yönetimi için grafiksel programlar neredeyse hiç kullanmıyorum ama masaüstünde kullandığım openSUSE’de ayarların çoğunu grafiksel YaST programı ile yapıyorum.
Başlıkta sorduğum sorunun tek bir cevabı yok. Masaüstü tamamen kişisel. Deneyerek tercih etmek en doğrusu. Sunucu tarafında dikkatli olmak lazım. Hizmet kesintisi istemeyiz. Tercihi bunu düşünerek yapmak bence en doğrusu.